قبل از خواندن کتاب وقتی نیچه گریست نوشته اروین یالوم با ترجمه سپیده حبیب چه روشی دارید؟ آیا تحقیقی در مورد داستان آن انجام داده اید؟، یا شما فقط بدون هیچ گونه اطلاعات قبلی خواندن کتاب را شروع می کنید؟ من شخصاً گزینه دوم را ترجیح می دهم. بدون اینکه ایده ای از آنچه در مورد این رمان بزرگ داشته باشم، خواندن را شروع کردم. در میانه های کتاب با خود گفتم: «پرسش ها چه هستند؟ و آیا پاسخ هایی به فراخور آن وجود دارد؟ علائم اصلی عجز و ناتوانی فردریش نیچه چیست اند؟ و یوزف برویر چگونه می تواند به روان نیچه وارد شود؟»

 نیچه هرگز عامل روانی را قبول نمی کند و از بروئر می خواهد که فراتر از آن نگاه کند. در سطح طرح، این موجب می شود اتفاقات خنده داری رخ دهد، زیرا بروئر عمداً این اختیار را انتخاب کرد تا مسیری را برای دستور کار پنهانش فراهم کند تا نیچه را به افشای وسواس خود با لوسالومه منجر کند. نیچه در عوض، بر روی مسئله واقعیت هایی که در پشت نشانه ها قرار دارد تمرکز می کند، نشانه ها خانه اصلی فلسفه است و البته این خانه آینده روانکاوی است. نیچه همیشه به یاد می آورد «تبدیل شو به آنچه که هستی» دکتر بروئر مردی روشنفکر است، اما حتی دنیای مدرنش هم تحت فشار روان شناختی نیچه قرار دارد. ادامه کتاب را شروع کردم و دوباره به خود گفتم: «بروئر در درمانش باید به دنبال کشف ماهیت واقعی ناامیدی جمعی انسان ها باشد»

قابل توجه هنرجویان هنرستان رشته کامپیوتر و هنرجویان هنرستان رشته حسابداری با معرفی کتاب (وقتی نیچه گریست) با شما هستیم.

موضوع کتاب وقتی نیچه گریست
این کتاب داستان خیالی از روابط بین فریدریش نیچه فیلسوف و یوزف بروئر یکی از بنیان گذاران علم روانشناسی است. نیچه و بروئر در دوره یکدیگر زندگی و کار می کردند، اگر چه هیچ شواهدی از ملاقات آن ها وجود ندارد، ولی اروین یالوم از این دو شخصیت برجسته کتابی منحصر به فرد نوشته است.

در کتاب، نیچه و بروئر نه تنها یکدیگر را ملاقات می کنند، بلکه جلسات شدید ذهنی نیز بین آن ها شکل می گیرد. این جلسات را بروئر ترتیب می دهد تا از این طریق با استفاده روش «گفتگو درمانی» که به تازگی کشف کرده است به درمان سردردهای شدید میگرنی نیچه بپردازد.

در ابتدا بروئر نیچه جوان را نمی شناخت، ولی او توسط زنی به نام «لوسالومه» که عشق فاجعه آمیزی با نیچه داشت، با فیلسوف آلمانی آشنا می شود. سالومه برای ترس از خودکشی نیچه به بروئر التماس می کند تا او را درمان کند. بروئر موافقت می کند، زیرا او به خوبی درباره ترس عشق و تنش های بعد از آن آگاهی دارد.

بروئر مدام تلاش می کند تا نیچه را به جلسات معاینه پزشکی خود بکشاند، ولی نیچه هرگونه تلاش او را برای ایجاد مکالمات شخصی نمی پذیرد. بروئر درک می کند که او با شخصی بسیار باهوش و خوددار طرف است و به راحتی نمی تواند وارد روح و روانش شود. در نهایت هر دو به توافق می رسند که بروئر تنها علائم فیزیکی نیچه را بررسی کند.

داستان کتاب بسیار روان و مجذوب کننده است و خواننده را در هزارتوی اندیشه نیچه می برد و درصدد آن است که شناختی هر چند مختصر از زندگی او به دست آورد. نویسنده کتاب اروین یالوم که خود نیز روانشناس است، در نگارش کتاب از بسیاری اطلاعات واقعی، از جمله نامه ها و خاطرات نیچه در داستان پردازی استفاده کرده است. او کتاب را در سال 1992 منتشر و آن را به یکی بهترین کتاب های روانشناسی تبدیل کرد.

نقد کتاب وقتی نیچه گریست
هیچ کس نمی تواند بگوید که آیا این کتاب تصویر واقعی این مرد بزرگ است، اما واقعاً هم مهم نیست. اهمیت این کتاب نه از طریق توصیف شخصیت های آن، بلکه کنکاش نویسنده برای شناخت بیشتر نیچه است. کتاب از موضوعاتی که نیچه در زندگی واقعی اش با آن ها درگیر بود: ترس از پیری، مرگ، یکنواختی زندگی و تنهایی سخن گفته است.

هر کس می داند که این ترس ها، احساساتی است که زندگی آن ها را مختل می کند، شک و تردیدهایی است که به موانع در زندگی روزمره آن ها پدیدار می شود و چنین انسانی در تمام طول زندگی در حال مبارزه با چنین ترس هایی است. هر کسی نمی تواند با این چالش ها مواجه شود و یا حتی آن ها را تصدیق کند.

اروین ایالوم در خاطراتش گفته بود: «من فکر کردم بهترین کاری که باید انجام دهم این بود که یک رمان بزرگ بنویسم، اما قبل از آن تصمیم گرفتم تا در زمینه روانشناسی تحصیل کنم.»

بنابراین، روان پزشکی پاسخی برای پرسش های او شد. او در کتابش قصد دارد نشان دهد که چگونه روان درمانگری ممکن است در شرایط مختلف اختراع شود. در واقع، نیچه و بروِئر هرگز یکدیگر را ملاقات نکردند، اما یالوم ارتباطی بین روانکاوی در سال 1882 و آثار فریدریش نیچه و پیشینه متافیزیکی او را می بیند.

یالوم می گوید: «تاریخ روانشناسی با فروید آغاز نمی شود، بلکه با فیلسوفان باستان شروع می شود. نام هایی مانند اپیکور، دِموکریت و افلاطون.» برای این کتاب، او قصد داشت از آنچه نیچه می خواست در مورد ناامیدی و رنج های انسان بیان کند، در زمینه کار روانشناسی خود بهره ببرد.

فردریش نیچه در سال 1882 میلادی شاهد یک بیماری شدید در زمینه افسردگی و چند بیماری جسمی ناتوان کننده بود (همان طور که در آن زمان این موضوع را نامه ها و نوشته های خود بیان کرده بود). در همان سال، یوزف بروئر مطالعه موردی برجسته خود را با بانویی به نام «آنا» از طریق تمرکز بر تکنیک های گفتگو درمانی انجام داده بود. بروئر به علائم بیماری های فیزیکی و روان شناختی نیچه می پردازد: میگرن های شدید، تهوع، مشکل بینایی، اختلالات مزمن، اعتیاد به قرص های خواب آور و حساسیت عصبی شدید.

با این حال، راهی که اروین یالوم برای روانشناسی پی می گیرد، بیشتر در مقیاس دقت تاریخی و کیفیت افکار مورد بررسی قرار می گیرد. یالوم از طریق گفتمان بین بروئر و نیچه بر ارزش ها و آرمان های نیچه را این بار با زبان روانشناسی توصیف می کند و موضوعات روان شناختی خود را در لابه لای فلسفه بیان می کند.

با این حال، به مقالات نیچه با بروئر، یالوم مجبور شد جلسه ی کاملاً فانتزی لوسالومه و بروئر را ایجاد کند و سالومه را به عنوان راه حل نهایی برای مراقبت از سلامتی و احساسات نیچه یاری دهد. در حالی که هیچ کدام از این ها تاکنون در واقعیت رخ نداده است. یعنی نیچه بدون شک در طول این دوره از روایت داستان از شهر وین عبور کرده بود، ولی نمی دانیم دقیقاً در چه زمان!

هنرستان کمال دانش در رشته کامپیوتر و رشته حسابداری با بهترین کادر تدریس هر ساله رتبه قابل قبولی در کنکور را دارد.

جملاتی از کتاب وقتی نیچه گریست
نیچه که گله های بروئر به وضوح درش بی اثر بود، مانند معلمی که به پسر بچه ی عجولی پاسخ می دهد، گفت: «به موقع چگونه غلبه کردن را به شما خواهم آموخت. شما می خواهید پرواز کنید، ولی پرواز را نمی توان با پرواز آغاز کرد، ابتدا باید چگونه راه رفتن را به شما بیاموزم و نخستین گام در راه رفتن، درک این نکته است، کسی که از خویش تبعیت نکند، دیگری بر او فرمان خواهد راند. سهل تر و بسیار سهل تر است که از دیگری اطاعت کنی تا خود، راهبر خویش باشی.» با گفتن این جملات، نیچه شانه ی کوچکش را برداشت و مرتب کردن سبیلش پرداخت.

«اطاعت از دیگران، ساده تر از فرمان برداری از خود است؟ پرفسور نیچه، چرا مرا شخصی تر مورد خطاب قرار نمی دهید؟ معنای سخنتان را می فهمم، ولی آیا با من صحبت می کنید، با این سخن چه کنم؟ مرا عفو کنید اگر این گونه زمینی صحبت می کنم. در حال حاضر، امیالم دنیوی است. من به دنبال چیزهای ساده ام، این که در ساعت سه صبح، خوابی بدون کابوس داشته باشم و از فشاری که بر قفسه ی سینم حس می کنم، تا حدی رهای یابم. در اینجاست که هراس من لانه کرده است.» و با انگشت به وسط جناغ سینه اشاره کرد.

ادامه داد: «در حال حاضر به گفت های شاعرانه و انتزاعی نیازی ندارم، بلکه نیازمند چیزی انسانی و بی واسطه ام. احتیاج دارم شخصی و خصوصی با موضوع درگیر شوم: آیا می توانید تجربه ی مشابه خود را با من در میان  بگذارید؟ آیا شما هم عشق یا وسواسی مانند من داشته اید؟ چگونه آن را از سر گذرنده اید؟ آیا بر آن چیره شدید؟ چقدر طول کشید؟

نیچه در حالی که شانه را به کناری می نهاد و با سؤال بروئر را نادیده می گرفت، گفت: «موضوع دیگری هم هست که در نظر داشتم امروز با شما در میان بگذارم. به اندازه ی کافی وقت داریم؟»

بروئر بر صندلی تکیه زد. روشن بود نیچه قصد دارد همچنان سؤالاتش را نادیده بگیرد. تصمیم گرفت صبور باشد. با ساعتش نگاهی انداخت و گفت پانزده دقیقه ی دیگر وقت دارد. «هر روز از ساعت ده، به مدت سی تا چهل دقیقه نزد شما خواهم بود، البته در صورت بروز پیشنهادی اضطراری ناچار می شوم زودتر اینجا را ترک کنم.»

منبع: فیدیبو